46- Aşık Zamani
Aşık Zamanî, 1948’de Tunceli’nin Ovacık ilçesi Kuşluca köyünde doğdu. Yoksul bir ailenin çocuğudur. Okulsuz bir köyde, okuma olanağını bulamadı. Kırsal bölge koşullarında, toplumsal sorunların kol gezdiği Tunceli’de karşılaştığı sömürü, haksızlık, zulüm, açlık olgularından etkilendi. Şiir ve söylemlerinde hep bunları dile getirdi, çözüm aradı. Kurtuluşu proleter olmada, sömürüye karşı savaşta buldu.
On yaşında saz çalmaya özendi. Bir gece düşünde kendini çölde elinde sazla gezerken gördü. Sazı ne yana çevirse orası ışıyordu. Hemen bir saz buldu, çalmaya ve söylemeye başladı. Şiire, toplumsal içerik kazandırdı.
Çevresinde gördüğü sorunları, dertleri, halkın çektiği sıkıntıları, özellikle yoksul köylülerin yaşantılarını dile getirdi. Halkın dertlerini yazmadığı, zulme karşı çıkmadığı için Âşık Veysel’i eleştirdi.
– 1 –
Ben ölmek istemem körü körüne
Ölümüm bir işe yaramalıdır
Hayat vermeliyim mutlak birine
Ölümüm bir işe yaramalıdır
Bir bütünü eşit bölmek ne güzel
İnsanlığı hizmet etmek ne güzel
Ölümden korkmam ki çünkü maddeyim
Bir gayri uğruna ölmek ne güzel
Ben bir Zamani’yim bir kavgadayım
İnsanlığa canım feda edeyim
Bir gayri uğruna ölmek ne güzel
Ölümüm bir işe yaramalıdır
-2-
Aya bak insana oyuncak oldu
Üstüne bayraklar dikmek lazımdır
Yumuşak yüzüne ayaklar kondu
Yeniden bir aya gitmek lazımdır
Kalkınmak bilmeyiz demeyin niçin
Kalkınmamız için işyeri açın
Haklının hakkını ödemek için
Haksızı dışarı atmak lazımdır
Nasıl çalışıyor elin kafası
Bizde sürüp gider koltuk kavgası
Yoksulların evi leylek yuvası
Beyler buna çare bulmak lazımdır
Aşık Zamani’yim bana kızanlar
Alınteri sömürüp de ezenler
Sırtımızda Avrupa’lar gezenler
Sizi Türkiye’de tutmak lazımdır
-3-
Çok dokundu mızrap ile tellere
Bozuk perdeleri görmedi Veysel
Ağıt yaktı bülbül ile güllere
Dikene elini sürmedi Veysel
Ağlayıp sızladı derdini döktü
Vurdular başına boynunu büktü
Çobandı ağanın koy’nunu güttü
Ver benim hakkımı demedi Veysel
Balta aspı için çattı hırsıza
Dur demedi sömürücü arsıza
Vatandaş muhtaçken ekmeğe tuza
Bunun hesabını sormadı Veysel
Der Zamani Veysel Büyük ozandı
Halkın değil kendi derdin yazandı
Sözü hançer iken kaçıp gizlendi
Zalımın başına vurmadı Veysel
(…) -4-
Kema gitti Iso geldi
Celo gitti Reso geldi
Gelen bağrımızı deldi
Delen bize neni çaldı
(…)
Böyle geçti yarım asır
Ayak yalın eller nasır
Kendisinde bir bir kusur
Gören bize neni çaldı
Zamani tanır haksızı
Uyuttular halkımızı
Elimizden hakkımızı
Alan bize nenni çaldı
Nenni meni sökmez artık
Bu da böyle gitmez artık
Sizden hesap soracağız
Hey beyler bizler uyandık
– 5-
Cellat bizden baş istiyor
Verelim mi vuralım mı
Kafes bizden kuş istiyor
Verelim mi kıralım mı
Zamani halktan biridir
Halk kavgası neferidir
Menzilimiz ileridir
Gidelim mi duralım mı
-6-
Yep-yeni bir dünya kurmak için
Tüm dünyada savaşanlara selam
Emperyalistleri yok etmek için
Tüm dünyada savaşanlara selam
(…)
Zamani’yim yanar devrim ateşi
Ancak devrim durduracak savaşı
Doğsun diye proleterya güneşi
Tüm dünyada savaşanlara selam
