66- Bilal Aksoy
1956 yılında Tunceli’nin Mazgirt ilçesi Canik (Aydınlık) köyünde doğdu. Ilköğrenimine Bingöl’ün Genç ilçesinde başladı. İlk ve Orta öğrenimini sırasıyla Genç (Bingöl), Hekimhan (Malatya), Bingöl, Kâhta (Adıyamar Elazığ il ve ilçelerinde tamamladı.
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü mezunu olan Aksoy’un çeşitli yer yayın organlarında makale ve şiirleri yayınlandı. ilk kitabı, 1985 yılında yayımlanan “Tarihsel Değişim Sürecinde Tunceli” adlı kitabıdır. Bu sürecin ilk cildi olan söz konusu kitap ta Aksoy, Tunç Çağı’ndan Cumhuriyet’e de Tunceli’nin geçirdiği tarihsel süreçleri anlat maktadır. O’na göre, Dersim’de yaygın olan Hızır’ın menşei “Hizr”dır “Hizr, yeşil anlamındadır. Hızır inancının ya da geleneğini doğa yeşerdikten sonra anılması bundandır Seyitlerde yaygın olan Hazır adı da Hızır’a dayanır.” Bilal Aksoy, daha sonra şöyle devam eder: “Bizce Hızır’ın önemi Tunceli’nde şahsına atfedilen kudsiyetten ileri gelir. Tunceliler, Hızır’ı adeta bir kurtarıcı gibi görürler. Her ümitlendiklerinde ya da her işin başlangıcında ‘Ya Hızır!’ demeyi alışkanlık haline getirmişlerdir..” (a.g.e., s.219-220)
Aksoy’un bir diğer çalışması da 1987 yılında yayınlanan “Nuh ‘un Gemisi ve Tufan ” adlı kitabıdır.
Aksoy, bu kitapta da Hızır’ın, Nuh’un kendisi olduğunu söyler. “…Nitekim İ.Ö. 280 yılında Babilli Berosus, Yunanca yazmış olduğu Babilistan ve Kaide Tarihi adlı eserinde Nuh tufanından söz ederken, Nuh’u Xisitros olarak Yunanlılar’a tanıtmıştır, işte burada geçen Xisistros, bizim Hızır olarak bildiğimiz kişidir. Bu bakımdan Hızır ile Nuh da aynı kişinin değişik adlarıdır. Açıkçası Hızır, Nuh ‘un kendisidir.” (Nuh’un Gemisi ve Tufan, İnsanlık Yolu Yayınları, 1. Bas. 1987, s.63-64)
Bilal Aksoy, “Baba” ve “Ana” sözcüğünün de Sümer kökenli olduğunu iddia eder ve şöyle der: “Çünkü Baba sözcüğü, tapınak, tanrıça olarak vardır. Sıtmerler’de Baba, Lagaş ‘ın tanrıçasıdır. Baba gibi Ana da Sümer kökenlidir. Sümerler’de ‘Anna’ bir tapınak olarak geçer. Hitit dilinde de ‘Anna” olarak bulunur. Hz. Fatma da Dersim ve yöresinde Fatma Ana ya da yaygın adıyla Ana Fatma olarak bilinir” diyor.
