HÜSEYİN AKAR

           NURİ  CAN
            Nuri Can, 1950 yılında Erzincan’ın haritalarda yeri olmayan, Munzur’un eteklerinde küçük bir dağ köyü olan Caferli’de doğdu. Çocukluğu, Munzur yaylalarında kuzular otlatarak geçti. Ola­naksızlıklar nedeniyle eğitimini yarıda bırakıp, 1967’de Hollanda’ya gitti ve halen yaşamını Hol­landa’nın Nijmegen kentinde sürdürüyor. Nuri Can, Dersim’in Avrupa’daki en güçlü sanatçıla­rından biridir.
          Nuri Can, oldukça genç yıllarda sanatsal uğra­şılara yöneldi, o dönemde toplumsal dengesizlik­ler yoğun bir biçimde dikkatini çekti. Savaşların, kötülüklerin dünyasında insanca ve kardeşçe yaşa­ma isteği, onu, sanatsal yoğunluklara yöneltti, insanların ‘özgürce yaşamı biricik tutkusu haline geldi. Zira, kendisinin ilgi alanı olan şiir, resim ve müzikte bu insancıl tutkusunu işledi ve işlemeye devam etmektedir.
           Nuri Can, doğadaki görünümleri, figürleri dal dal güzellikleri insan bedenini incelterek büyüle­yici, kendine özgü bir biçimde çizgiye yansıtır. Sözle anlatımın, yazımın canavarlaştığı, sayfalara sığmadığı yerde, kurşun kalem ucunda harikalar yaratıyor.
            Muhtelif tarihlerde ırkçılığa karşı düzenlenen şiir, öykü, resim ve afiş yarışmala­rında birincilikler kazandı ve ödüller aldı…
           Şu ana kadar İtalya, Fransa, Almanya, Belçika ve Hollanda’da 40’a yakın sergi­yi başarıyla açtı.
Can’ın, resim ve şiir çalışmalarında bazen real, bazen de surreal temalar ağırlık-
ta olmaktadır. Resim çalışmaları genellikle yağlı boya, sulu boya, pastel ve kara kalemden oluşuyor.         
           Nuri Can, kendinden söz ederken şöyle der:
          “İlk gençlik yıllarımda, geldiğim Hollanda’da okuma olanakları bulamadığım için, çalışarak hayatımı kazanmak zorunda kaldım.
           Resim ile ilgili olarak düşüncelerimi belirtmem gerekirse; ilk resim çalışmalarım, geldiğim yörelerin yaşam biçimiyle, insan ilişkileri üzerine yoğunlaştığım çalışmalar oldu. Sonraları umut, inanç, sevgi, barış ve bunun karşıtı olan baskı, acı ve umutsuz­luğu konu alan sürrealist ve realizm karışımı tasanlar ve sembolik öğelerle nereye kadar götürebilirim düşüncesi, çalışmalarımın mantığını ve coşkusunu oluşturdu.
              Son yıllarda ise, mitolojik, felsefi, masal-düş karışı­mı renk ve figüra­tif öğelerle çalış­malarımı yoğun­laştırdım. Bir ay­rıntıya veya bir biçime bağlanıp kalmaktan çok, değişimlerden ya­nayım. Bağımsız, içtenlikli ama so­rumlu bir yaklaşı­mım var.

Sanatı, dış dünyada algıladığım, incelediği, sorguladığım şekliyle içsel yapıma uyarlama süreci olarak görüyorum. Bu da beni deneysel çalışma tarzlarına götürü­yor. Bu denemeler sürecinde kendimi araştırmayı ve yaşamı soruşturmayı seviyo­rum. Sanatsal sürece dönüşebilecek çok şey olduğunu ve çok zengin bir dış dünyanın araştıran ve soruşturan bir iç dünya ile buluşmasının sanatı ve hayatı anlamlı kıldı­ğını düşünüyorum. Çünkü sanat insanın duygu tarafıdır. İnce ve güzel tarafıdır.Ben insanların, ancak sanatla güzel ve engin düşüncelere erişebileceğine inanırım “